Kamekaran Jeung Ciri-Ciri Carita Pondok | Materi Basa Sunda Kelas X

 Kamekaran Carita Pondok

Carita pondok mimiti aya dina pajemuhan sastra Sunda dina majalah Parahiangan, ahir taun 1920-an. Ari kumpulan carita pondok anu munggaran dina basa Sunda nya éta Dog-dog Pangréwong karangan G.S. anu medal taun 1930. Jadi leuwih ti heula genep taun, upama dibandingkeun jeung buku carita pondok munggaran dina sastra Indonésia, Téman Duduk karangan M. Kasim, anu terbit taun 1936.

Minangka gambaran sejen tina kamekaran carita pondok, di antarana, ebreh tina buku-buku kumpulan carita pondok. Geura urang tataan sawatara judul buku kumpulan carita pondok katut pangarangna atawa nu ngumpulkeunana. Contona:

1. Aam Amilia: Panggung Wayang;
2. Abdullah Mustappa: Nu Teu Kungsi Kalisankeun;
3. Ahmad Bakri: Ki Mérébot, Ayatrohaédi: Hujan Munggaran;
4. Caraka (sandiasma Wiranta): Néangan;
5. Éddy D. Iskandar: Tali Asih anu Nganteng, Lembur Singkur Panineungan;
6. Godi Suwarna: Murang-maring, Serat Sarwasatwa.

Salian ti éta, aya antologi carita pondok, nya éta Kanjut Kundang (dihijikeun jeung puisi katut sempalan novel) beunang Ajip Rosidi jeung Rusman  Sutiasumarga, Sawidak Carita Pondok dikumpulkeun ku Duduh Durahman, Abdullah Mustappa, jeung Karno Kartadibrata, Guriang Tujuh, kumpulan karya parapangarang wanita “patrem”, Petingan, beunang Duduh Durahman, Salumar Sastra (dihijikeun jeung puisi katut éséy), mangrupa kumpulan pinunjul “Hadia Sastra LBSS”.

Ciri-Ciri Carita Pondok

Unggal carita miboga ciri anu mandiri anu ngabédakeun jeung karya lianna. Carita pondok ngabogaan ciri-cirina nu mandiri. Sumardjo (1980) nyebutkeun yen carita pondok teh wangun fiksina pondok, sifat caritana  naratif, lain argumentatif, carita   fiksi tapi kudu réalistis mangrupa hiji kajadian. Leuwih lengkep deui, ceuk Tarigan (1994: 177-178), carita pondok miboga ciri-ciri, nya éta:

1. Wangun fiksina pondok; hartina wangun fiksina pondok nyaéta saumpama ditilik tina jumlah kecapna atawa caritana leuwih saeutik ti batan prosa-prosa séjén
2. Sifat caritana naratif; hartina sifat caritana naratif nya éta carita pondok téh ngan ukur nyaritakeun kajadian-kajadian nu kaalaman ku palaku, lain déskriptif, arguméntatif atawa analisis
3. Caritana mangrupa karangan fiksi; hartina dina carita pondok nya éta anu dicaritakeun téh mangrupa kajadian anu lain saenyana atawa bener-bener anu kaalaman ku manusa (ukur rékaan)
4. Eusi carita umumna réalistis; hartina najan mangrupa hasil rékayasa pangarang, tapi tetep jalan caritana kudu kaharti ku akal
5. Carita pondok kudu mangrupa hiji kajadian; hartina carita pondok nyaritakeun hiji kajadian kudu gembleng atawa museur kana hiji implengananu jadi téma dina éta carita
6. Basa nu digunakeun kudu singget tapi munel, seukeut, sugestif jeung ngirut; hartina basa anu digunakeun dina carita pndok téh kudu singget, teu ngayayay, munel, seukeut jeung sugestif anu narik ati pikeun nu maca.